ترجمه و انتشار یک اثر تحقیقی شاید هیچ نیازی به توضیح و توجیه نداشته باشد اما با توجه به آن‌که پرداختن به افتخارات و موفقیتهای واقعی یا جعلی ًگذشتهً در بسیاری از موارد نوعی مکانیسم روانی برای نادیده انگاشتن و سرپوش گذاشتن بر شکستها و ناکامی‌های ًحال است، مترجم ذکر یک مقدمه کوتاه را ضروری می‌شمارد.
کتاب حاضر به‌بررسی عوامل عمده اجتماعی، سیاسی و ایدئولوژیکی می‌پردازد که نهضت بی‌سابقه ترجمه آثار یونانی به عربی را در طی دو قرن اول حکومت سلسله عباسیان (قرن هشتم تا دهم میلادی) در بغداد، پایتخت تازه تأسیس آنان، پدید آوردند. این کتاب به سلسله طویل و ممتازی از تحقیقات تاریخی و زبان شناختی درباره آثار یونانی- عربی
یک‌ونیم قرن تحقیق و مطالعه درباره آثار یونانی- عربی به‌طور مستند نشان می‌دهد که از اواسط قرن هشتم تا پایان قرن دهم میلادی تقریباً تمام کتاب‌های غیرمذهبی غیرادبی و غیرتاریخی یونان که در امپراطوری بیزانس شرقی و خاور نزدیک موجود بود، به زبان عربی ترجمه شد. معنای این سخن آن است که آثار یونانی باقیمانده از عهد یونان باستان…
این بخش خود شامل چند قسمت است که مربوط به ترجمه و امپراطوری ، انقلاب عباسیان و جمعیت شناسی بغداد، فعالیت‌های ترجمه قبل از عباسیان می‌شود. قسمت آخر خود شامل ترجمه سریانی، ترجمه از یونانی به عربی، منابع سانسکریت و ترجمه‌های فارسی می‌باشد… ادامه‌ی مطالب در صفحات بعد آمده است بقیه را با کلیک بر دگمه ی زیر بخوانید.
این فصل درباره‌ی ایدئولوژی حکومتی در اوایل دوره عباسیان و نهضت ترجمه صحبت می‌کند و خود دارای قسمت‌های مختلفی درباره‌ی ترجمه متون و تاریخ تحولات سیاسی و ایدئولوژیک همراه آن است. خواندن این فصل خالی از لطف نیست…
در این فصل درباره‌ی گفتمان اجتماعی و دینی و نهضت ترجمه صحبت می‌شود. آنچه مربوط به فلسفه‌ی ارسطویی، اسلام؛ زرتشت؛ ادیان و تغییرات اجتماعی در دوران المهدی جانشین منصور است در این فصل آمده است…
این فصل درباره‌ی رویکرد مأمون عباسی در استفاده از ترجمه و پیشبرد نهضت ترجمه سخن می‌گوید. آنچه در این دوره بیشتر بر روی نهضت ترجمه مؤثر بود اقتدار؛ سیاست خارجی و داخلی بود…
از اینجا به بعد بخش دوم کتاب شروع می‌شود که مربوط به ترجمه و جامعه است. تمرکز این فصل بر کاربرد ترجمه در علومی مثل ستاره شناسی و آموزش حرفه‌ای؛ کیمیا و اقتصاد و تحقیقات است…
بانیان و سفارش دهندگان
این که نهضت ترجمه از حمایت وسیعی در اوان جامعه بغداد برخوردار بوده، به طور کلی، از وسعت و عمر طولانی آن مشهود است. با این حال برای درک بهتر ساز و کار جامعه‌ای که نیاز به آن و پشتیبانی از آن را پدید آورد…
همه اطلاعات موجود حاکی از آن است که نهضت ترجمه در بغداد پس از دو قرن کار شدید به تدریج کند شده و نهایتاً در آستانه هزاره جدید به پایان کار خود رسید. برای فهم درست این مشاهده لازم است آن را به چند قید مقیّد کرد. ..
ترجمه همیشه یک فعالیت خلاف فرهنگی و همشأن تألیف کتاب‌های «اصیل» است. هر امر مربوط به ترجمه برای فرهنگ گیرنده، که متفاوت از فرهنگ دهنده است، دارای معنا و ارتباطی است. تصمیم‌گیری برای ترجمه اثری …
راهنمای موضوعی کتاب‌شناسی
خوانندگان اثر حاضر شاید علاقمند به کسب اطلاعات بیشتری درباره برخی از آثار یونانی ترجمه شده به عربی باشند. با توجه به ماهیت نسبتاً نامعلوم موضوع و پیچیدگی منابع، هم اولیه و هم ثانویه، راهنمای ذیل برای تسهیل در تحقیقات بیشتر تهیه شده است…
