درست مانند هر زمینه ای، در این صنعت نیز چندین مشکل در ترجمه وجود دارد. برخی از این مشکلات برای مترجمان و برخی دیگر برای مشتریان به وجود میآید.
در حالی که سایر موارد ممکن است مشکلات ساختاری باشند برای خود ترجمه ایجاد میشود.
تغییرات ساختاری بین زبانها، تفاوتهای فرهنگی، واژههای مرکب… در این مقاله ما هم مشکلات ساختاری اصلی در ترجمه و هم چالشهای اصلی ترجمه را که مترجمان، مشتریان و کل صنعت با آن مواجه هستند، مرور خواهیم کرد.
ده مشکل در ترجمه و راه حل آن:
در ریز سعی میکنیم مشکلاتی در ترجمه که اهمیت زیادی دارند را معرفی کرده و برای هر کدام راهکاری ارائه دهیم. امید که بتواند برای شما مفید و کارآمد باشد.
ساختار زبان
اولین مشکل در ترجمه این است که ساختار جملات در انگلیسی و سایر زبانها ممکن است متفاوت باشد. این یکی از مشکلات ساختاری اصلی در ترجمه محسوب میشود.
فرهنگ استفاده شده توسط گویشوران هر زبان نیز ممکن است بسیار متفاوت باشد. در بسیاری از زبانها، برخی از اصطلاحات ممکن است به طور کامل وجود نداشته باشند. این یکی از رایجترین چالشهایی است که مترجم به صورت روزانه با آن مواجه میشود، همچنین یکی از دلایل اصلی دشواری ترجمه است.
مثلاً در زبان انگلیسی صفت قبل از اسم قرار میگیرد، اما در زبان فرانسه صفت بعد از اسم میآید.
در عربی و برخی از زبانهای دیگر، ضمیر فاعل جزء فعل است و جنسیت فاعل و صدای جمله را تعیین میکند.
زبان پیچیده، گسترده و همیشه در حال تکامل است. مترجم باید ساختار دقیق هر زبان را بداند و از ساختار مناسب استفاده کند و اطمینان حاصل کند که ترجمه بدون تغییر معنی نیز انجام میشود.
راه حل: تخصص خود را محدود کنید.
فقط در چند زبان که به طور کامل به آن مسلط هستید، تخصص کسب کنید.
از چککنندههای دستور زبان، ابزارهای حافظه ترجمه و سایر تکنیکها استفاده کنید تا مطمئن شوید که ساختار را در زبان مقصد بدون تغییر معنا یا مفهوم حفظ کردهاید.
تفاوت فرهنگی یکی از ده مشکل در ترجمه
فرهنگ استفاده شده توسط گویشوران هر زبان نیز ممکن است بسیار متفاوت باشد. اغلب، زبان محاوره در زبان رسمی در هم تنیده میشود و کار مترجم را بسیار دشوار میکند.
هر چه منطقه ای که در آن زبان صحبت میشود بزرگتر باشد، احتمالاً گویشهای بیشتری وجود دارد، و احتمالاً کلمات محاوره ای بیشتری یافت میشود – به جز در ترجمه اسناد فنی، ترجمه اسناد حقوقی، یا ترجمه رونوشتهای پزشکی.
به عنوان مثال، بریتانیاییها به طعنههای خشک و گزنده خود معروف هستند که سبک طنز آنهاست.
با این حال، این نوع طعنه ممکن است نه تنها در کشوری که به زبان دیگری صحبت میکند، بلکه حتی در کشور دیگری که در آن انگلیسی صحبت میکنند، فهم نشود و موجب خشم مخاطب شود.
فرهنگ نیز به عنوان یک مشکل ترجمه ساختاری در نظر گرفته می شود.
راه حل: تحقیق و بررسی
در اینترنت جستجو کنید و محبوبترین زبانهای محاورهای مورد استفاده را بیابید و آن را بیاموزید.
همچنین با متداولترین گویشها آشنا شوید. این راهکار در زمانی که میخواهید یک ترجمه انجام بدهید به کمک شما میآید و میتوانید از آن ایده بگیرید.
تا آنجا که میتوانید از طریق فیلمها، برنامههای تلویزیونی، مجلات و کتاب؛ در آن زبان غوطهور شوید.
فیلمها و برنامههای تلویزیونی به ویژه در شناخت فرهنگ و گویشهای محلی مفید خواهند بود.
کلمات مرکب
کلمه مرکب ترکیبی از دو یا سه اسم و صفت است.
برخی از کلمات مرکب بسیار سرراست هستند و دقیقاً به معنای آن چیزی هستند که میگویند – مانند afternoon (بعدازظهر).
برخی فقط به معنای نیمی از اصطلاح هستند، مانند bellboy (پیشخدمت) و برخی دیگر هیچ معنایی از کلمات اصلی خود ندارند – برای مثال deadline (مهلت، ضربالاجل).
کلمات مرکب از دیگر موارد مشکل در ترجمه است که ممکن است برای مترجم سخت و گیج کننده باشد.
راه حل: بر روی تخصص خود تمرکز کنید.
هر مترجمی باید برای ترجمه یک تخصص و حیطه انتخاب کند. یک یا دو موضوع را انتخاب کنید و در آنها متخصص شوید. با عنوان مثال: پرشکی، اقتصاد، جامعهشناسی، هنر، روانشناسی و ….
با کلمات مرکب که بیشتر در حوزه موضوعی استفاده میشود آشنا شوید و ترجمهها را یاد بگیرید.
افعال ساخته شده از دو کلمه
از دیگر مشکل در ترجمه که بسیار جدی است، افعال دو کلمهای است.
در زبان انگلیسی چندین فعل وجود دارد که از دو کلمه – معمولاً ترکیبی از یک فعل و یک حرف اضافه – ساخته شدهاند.
به عنوان مثال: break up, break down, break into, break in, break off, break apart, break away؛ تمام این افعال معانی متفاوتی دارند با اینکه در همه آنها فعل شکستن به کار رفته است.
در اینجا حرف اضافهای که بلافاصله بعد از آن میآید معنای کاملاً متفاوتی به آن میدهد.
راه حل: از ترجمه تحتاللفظی خودداری کنید.
به جای تلاش برای ترجمه تحتاللفظی، به یافتن یک کلمه مناسب در زبان مقصد برای عبارت یا فعل به طور کامل فکر کنید.
اصلاحات و یا کلمات ناموجود یکی از جدیترین مشکل در ترجمه
اصطلاحات/ کلمات ناموجود و گمشده یک مشکل در ترجمه است که میتوان گفت بسیار هم رایج است.
در برخی از زبانها، برخی از اصطلاحات ممکن است به طور کامل وجود نداشته باشند – این نیز به فرهنگ مربوط میشود، زیرا ممکن است یک شیء توسط مردم استفاده نشود، یا اعمال و فعالیتهایی ممکن است در منطقه و کشورشان مجاز نباشد یا به سادگی انجام نشود.
این وضعیت بالقوه دشواری برای مترجم است و مشکل ساختاری مهم دیگری را مطرح میکند که ارزش بحث دارد. فرض کنید اصطلاح child adoption (فرزندخواندگی) در زبان دیگری کلمه مرتبطی ندارد، زیرا چنین چیزی در آن منطقه اتفاق نمیافتد!
راه حل: بهتر است با مشتری ترجمه مشورت کنید
در چنین مواردی بهتر است با مشتری مشورت کنید و سپس در مورد بهترین مسیر تصمیم بگیرید.
آنها ممکن است پیشنهاد کنند کلمه سند منبع را حفظ کنید، یا ممکن است خودشان اصطلاح جدیدی را پیشنهاد کنند، یا حتی ممکن است از شما بخواهند که اصطلاحی جدید ابداع کنید که تا حد امکان به معنای واقعی نزدیک شود.
کلماتی با چندین معنا
چندین کلمه در زبان انگلیسی وجود دارد که بر اساس نحوه استفاده از آنها در جمله، معانی مختلفی دارند.
گاهی کلمات ممکن است به صورت یکسان تلفظ و نوشته شوند، اما معانی متفاوتی دارند، مانند break (شکستن):
break (a plate) or take a coffee break
کلماتی هم هستند که املای یکسانی دارند اما تلفظ آنها متفاوت است.
همچنین کلماتی وجود دارد که املای متفاوتی دارند اما تلفظ یکسانی دارند، مانند break و brake، grate و great و غیره.
صدها کلمه از این قبیل در زبان انگلیسی و همچنین اصطلاحات، استعاره ها، تشبیهات و غیره وجود دارد.
با این حال، این کلمات ممکن است در زبانهای دیگر متفاوت باشند.
راه حل: با دقت بخوانید
مترجم باید بسیار هوشیار باشد و متن منبع را با دقت بخواند تا معنی را به طور کامل درک کند.
تنها پس از آن باید کار ترجمه را آغاز کنند. در غیر این صورت، میتواند منجر به اشتباهات بدی شود.
کمبود دانش فنی
از نظر دانش فنی، مترجمان در درجه اول زبانشناس هستند. اگرچه آنها دانش خوبی از موضوعات خاص دارند، اما معمولاً متخصصان برتر در این زمینه نیستند.
در واقع بسیار نادر است که دکتری را پیدا کنید که یک زبان شناس متخصص نیز باشد. مترجمان معمولاً در زمینههای خاصی تخصص دارند و تخصص موضوعی را به دست می آورند.
اما گاهی اوقات ممکن است برای برخی از انواع ترجمه تخصصی کافی نباشد.
برخی از اسناد ممکن است مملو از اصطلاحات فنی باشند، یا درباره رویهها یا فعالیتهای خاص با جزئیات صحبت کنند. این میتواند برای مترجم مشکلاتی ایجاد کند.
راه حل: از متخصصان کمک بخواهید
اگر موضوع بسیار فنی است، ممکن است برای تکمیل کار به زمان زیادی نیاز داشته باشید – حتی بیش از حد معمول. اگر گیر کردهاید میتوانید برای دریافت برخی نکات با مشتری تماس بگیرید یا با یک متخصص محلی که به خوبی میشناسید مشورت کنید و از او کمک بخواهید.
همچنین باید مطالعه کنید و خود را آموزش دهید تا دانش عمیقتری کسب کنید یا با پیشرفتهای جدیدی که در آن زمینه اتفاق میافتد همگام باشید.
زمان محدود رایجترین مشکل در ترجمه
زمان محدود رایجترین مشکلی است که مترجمان هر روز با آن مواجه میشوند، زیرا اکثر مشتریان به سرعت به اثر ترجمه شده نیاز داشته و زمانی برای از دست دادن ندارند.
اگر یک سند ساده است، ممکن است بتوانید آن را در مهلت مقرر تکمیل کنید.
اما زمانی که یک سند فنی یا حقوقی پر از اصطلاحات فنی باشد یا اگر گویش و محاوره زیادی در آن دخیل باشد، ممکن است بیشتر طول بکشد.
و تمام اینها میتواند برای شما به عنوان مترجم بسیار استرسزا باشد.
راه حل: فناوری دوست شماست
تا جایی که میتوانید از فناوریهای زیادی استفاده کنید – نرم افزار حافظه ترجمه، نرم افزار ترجمه به کمک رایانه و غیره، تا روند ترجمه را تا حد امکان سرعت بخشید.
چالشهای شخصی
چالشهای شخصی، برخلاف چالشهای زبانی، به دلیل محیط اطراف مترجم به وجود میآیند. تمام چالش هایی که در بالا به آنها اشاره کردیم، چالش های زبانی هستند.
مترجم بودن مزایای زیادی دارد، اما گاهی اوقات برخی از این مزایا ممکن است مشکلاتی را نیز به همراه داشته باشد. به عنوان مثال، مترجم بودن مستلزم یک برنامه کاری بسیار مستقل است. این بدان معناست که شما میتوانید در هر زمانی که بخواهید حتی از خانه کار کنید، اما هنوز ضرب الاجل و زمان لازم دارید.
اگر زمان کار خود را به درستی مدیریت نکنید، ممکن است متوجه شوید که 24/7 مشغول به کار هستید.
جدای از آنها، یک مترجم ممکن است در مسیر کار خود با چالشهای متعدد دیگری روبرو شود.
این موارد عبارتند از: دسترسی مناسب به اینترنت، رقابت با سایر مترجمان، رقابت با ترجمه ماشینی، و معضل قیمت گذاری مناسب خدمات شما و البته این چالشها محدود به همین لیست نمیشود.
راه حل: خودتان را بشناسید
هیچ راه حل مترجمی برای این مشکلات وجود ندارد. خودتان را بشناسید، مشکلات ترجمه را که در بالا بیان کردیم را کالبد شکافی کنید و یکی یکی با آنها روبرو شوید.
شما باید دریابید که چگونه میتوانید از هر یک از این مشکلات عبور کنید و تمام تلاش خود را برای به حداقل رساندن آنها انجام دهید.
مانند بسیاری از مشکلات دیگر در زندگی، نظم و انضباط و ایجاد یک روال کاری و داشتن برنامه میتواند به شما کمک کند.
کیفیت در مقابل هزینه
این رایجترین مشکل در ترجمه برای مشتریانی است که به خدمات ترجمه نیاز دارند:
بزرگترین چالش مشتری هنگام مواجهه با ترجمه، ایجاد تعادل بین هزینه و کیفیت است.
این امر به ویژه در مورد ترجمه کتابچه راهنمای فنی یا پزشکی یا اسناد حقوقی اهمیت دارد.
شما نباید در چنین اسنادی اشتباه داشته باشید، زیرا میتواند منجر به تفسیر نادرست توسط خوانندگان و استفاده نادرست شود – که میتواند منجر به آسیب به تجهیزات یا آسیب به کاربر شود.
این می تواند منجر به مشکلات جدی ترجمه شود و راه حلها باید با احتیاط یافت شود.
با این حال، افرادی که در این گونه ترجمهها تخصص دارند، ممکن است افراد حرفهای پرمشغلهای باشند که بسیار مورد توجه هستند و ممکن است برای این اسناد هزینههای بالایی در نظر بگیرند.
در موارد خاص، شخص یا شرکتی که به ترجمه نیاز دارد ممکن است بودجه بسیار بالایی برای آن نداشته باشد.
این یک معضلی است که مشتری با آن مواجه است، بنابراین مطمئن شوید که میدانید چگونه کیفیت یک اثر ترجمه را ارزیابی کنید.
راه حل: بهترین مترجم باشید!
هیچ پاسخ سادهای برای این مشکل وجود ندارد! ترجمه کار سختی است، اما به یاد داشته باشید مترجم بودن مزایای زیادی نیز دارد!
در اینجا چند چیز وجود دارد که میتوانید امتحان کنید: نرخ ها، تجربه و نظرات قبلی مشتریان را مقایسه کنید. بین این دو تعادل برقرار کنید و تصمیم بگیرید.