در تکنیکهای معادلیابی برای برخی از کلمههای رایج زبان انگلیسی و کلمات تخصصی، و مخففها؛ فرهنگ لغت تا حدِ زیادی نیاز مترجم را برآورده میسازد.
اما در برخی از متون تخصصی، و در مورد اصطلاحاتی که به تازگی وارد زبانِ مبداء شدهاند؛ تنها استفاده از دیکشنری کافی نیست.
همینطور برای مترجمانی که بهتازگی به ترجمه مشغول شدهاند، استفاده از دیکشنری دوزبانهی فارسی به انگلیسی و بالعکس توصیه نمیشود. چرا که مترجمین تازهکار اغلب اولین معادل را به عنوان ترجمه کلمه انتخاب میکنند و کمتر به معانی دیگر کلمه و کاربرد آن در متن توجه میکنند.
خوب است به یک نکته در مورد ترجمههای فارسی به انگلیسی اشاره کنیم: حتماً برای ترجمهی انگلیسیِ متونِ فارسی از «فرهنگِ لغتِ Collocation استفاده کنید.
استفاده از این فرهنگ لغت و دقت در انتخاب کلماتی که با هم استفاده میشوند، ترجمه را تا حد زیادی از دستور زبان فارسی که ضعف بزرگ بسیاری از ترجمههای غیرحرفهای است متمایز میکند.
مثالی برای روشن شدن تکنیکهای معادلیابی
به مثال زیر توجه کنید:
جمله فارسی: «او دیروز از بانک سرقت کرد.» را در نظر بگیرید. ترجمه انگلیسی بدون استفاده از دیکشنری Collocation به صورت زیر است.
He stole a bank yesterday.
در حالی که ترجمهی انگلیسیِ صحیح به صورت زیر است.
He robbed a bank yesterday.
اگر کلمه «Bank» را در فرهنگِ لغت چک کنیم، معلوم میشود همراه با کلمهی Bank فعلِ«Steal» استفاده نمیشود.
استفاده از اینترنت برای انجام ترجمه تخصصی
اینترنت به عنوان رسانهای گسترده و جهانی، با در اختیار قراردادنِ طیفِ وسیعی از اطلاعات و متونِ تخصصی و غیرتخصصی، و دیکشنریهای آنلاین میتواند ابزار مناسبی برای ترجمه باشد.
اینترنت در کنار استفاده از فرهنگ لغتهای تخصصی و عام بسیار کاربرد دارد. فراگیری تکنیکهایی به استفاده بهتر از اینترنت و سهولت امر ترجمه کمک میکند.
در استفاده از اینترنت به عنوان ابزاری برای ترجمه باید سه مورد را مد نظر داشت:
«تکنیکهای ترجمه»، «ابزارهای ترجمه»، «اعتماد به منابع مربوط به ترجمه».
علاوه بر فرهنگِ لغت Collocation که پیشتر به نقش آن در ترجمه اشاره شد، اینترنت نیز تا حد زیادی به مترجم کمک میکند ترجمهای حرفهای ارائه بدهد، و یا حداقل از اشتباهاتی که تنها از مترجمان بیتجربه سر میزند دوری کند.